Vluchten kan niet meer
Door Riemie van Dijk
Vluchten kan niet meer, zou niet weten hoe. Vluchten kan niet meer, zou niet weten waar naar toe. De tekst van dit lied, in 1972 op plaat gezet door Jenny Arean en Frans Halsema, werd geschreven door Annie M.G. Schmidt. Annie zou vast en zeker waardering hebben voor Petra Postma’s missie dat iedereen veilig moet kunnen vluchten.
Als liefhebber van talen en verhalen koester ik een mateloze bewondering voor Annie M.G. Schmidt. In mijn kinderjaren verslond ik boeken zoals Jip & Janne en Wiplala. Een aantal van de liedjes uit de TV serie ‘Ja zuster, nee zuster’ zing ik nog van begin tot einde mee. Van het gedicht ‘de regenworm en zijn moeder’ krijg ik niet genoeg. Enerzijds omdat Annie de regenworm in mijn stad Sneek laat wonen; anderzijds vanwege het tegendraadse geluid dat ze liet horen in het burgerlijke Nederland van toen. “Dus doe nooit wat je moeder zegt, dan komt het allemaal terecht”, beeindigt ze het gedicht.
Wakker schudden
Annie’s ‘ Vluchten kan niet meer’ is een een klassieker, het behoort tot het collectieve geheugen van het na-oorlogse Nederland. Met haar bedrijf met de toepasselijke naam ‘Nooduitgang’ doet Petra Postma in Nederland anno nu alles wat nodig is om te bewerkstelligen dat vluchten wèl mogelijk is. Ook mensen met een beperking en ouderen moeten in geval van een calamiteit naar een veilige plaats kunnen vluchten. Architecten en brandweer wakker schudden en in actie laten komen, is geen sinecure weet Petra. Keer op keer -vergeef mij de flauwe woordspeling- nemen deze hun toevlucht tot een uitvlucht: “daarover staat niets in het bouwbesluit”. Met haar doorzettingsvermogen en gevoel voor humor gaat het Petra uiteindelijk lukken.
Met Annie’s ‘Vluchten kan niet meer’, is de Nederlandse taal een gevleugelde uitdukking rijker geworden. Met ‘uitgankelijkheid’ voegt Petra een uitdrukking toe die inmiddels redelijk ingeburgerd is en die hopelijk nog tot in lengte van dagen een plek zal hebben in onze taal en dagelijks leven.
Nieuwsgierig naar uitgankelijkheid?
Op 23 september 2022 verschijnt het boek ‘Gezond verstand in het Sociale Domein deel 2’. Hierin vind je het complete verhaal van Petra Postma en andere gedreven professionals die een bezem willen halen door het Sociale Domein.