Je gaat het pas zien als je het door hebt
Dit is één van de vele mooie uitspraken van Johan Cruiff. Wat voor voetbal geldt, blijkt ook op te gaan voor ervaringsdeskundigheid. Daar kwamen Saskia Schurman en ik achter na een klein gezamenlijk ‘experiment”, waarin we gebruik maakten van de power van verhalen.
Zij en ik waren twee van de sprekers op de een themabijeenkomst ‘Ervaringsdeskundigheid’, die 20 november vorig jaar georganiseerd werd door de Nieuwe Bezems. Saskia vertelde hoe zij haar ervaringsdeskundigheid GGZ gebruikt in haar bedrijf ‘Eigenwijze Saskia’. Ik als storytelling specialist verkondigde dat haar verhaal en verhalen van andere ervaringsdeskundigen kennis bevat, die gebruikt kan worden voor de ontwikkeling van beleid. “Verhalen zijn de brug tussen en systeemwereld en leefwereld.” Het merendeel van de aanwezigen bleek het nog een hele kluif te vinden om die verbinding te maken. Voor mij reden om nog eens contact te zoeken met Saskia Schurman: zou jij jouw ervaringskennis met me willen delen, dan breng ik mijn kennis op het gebied van storytelling in.
Proces en resultaat
Samen doorliepen we een aantal stappen. Saskia vertelde over gebeurtenissen en situaties uit de periode dat zij nog zoekend en worstelend was in de wereld van de GGZ. Ik werkte dit uit tot het een concept verhaal, waar Saskia weer op reageerde. Hierna vulden we afzonderlijk van elkaar een door mij ontwikkeld schema met verdiepende vragen in. Dit is wat er vervolgens gebeurde in een telefoongesprek van amper een half uur:
Saskia: Wat is het zinvol dat dit gebeurt. Je vraagt me om uit het verhaal thema’s te halen die leven en spelen bij iemand met een psychiatrische aandoening. Die zijn voor mij vanzelfsprekend, maar dat zijn ze voor een beleidsmaker natuurlijk niet. Het is zó belangrijk om zingeving, je eigen ervaring inzetten/vrijwilligerswerk doen een plek te geven in herstelondersteunend werken. Ik herken nu ook diepere lagen in mijn verhaal. Het gaat ook over leren omgaan met (permanent) verlies en stigma. Ik merk nu ook dat we alle twee iets anders halen uit mijn verhaal. Dan heb je een start van een gesprek. Normaal gesproken ben ik aan het zenden en dan wordt het vrijblijvender. Als je met elkaar aan de slag gaat met een verhaal, dan haal je er meer uit.
Riemie: Ja, zo werkt het. Op het moment dat je de ander vragen stelt over hoe hij of zij een verhaal ervaart, dan stapt die persoon even in jouw schoenen. Hij/zij haalt jouw verhaal als het ware naar binnen en voelt: zo beleeft Saskia het. Ik vergelijk het wel eens met een virus. Net als een virus dringt een verhaal je systeem binnen en verandert daar wat. Jouw verhaal wordt verspreid, doorverteld aan anderen. Jouw verhaal nodigt anderen uit om verhalen te vertellen. Zo kan een epidemie ontstaan. Dankzij onze samenwerking heb ook ik diepere lagen in mezelf ontdekt. Ooit heb ik ergens gelezen, dat maar 40% van het menselijk potentieel benut wordt. Ons experiment maakt duidelijk wat er nog te ontdekken valt en benut kan worden.
Oproep
We zijn zo enthousiast over onze ervaring, dat we hem graag willen delen met anderen. Beleidsambtenaren, organisaties in zorg&welzijn, cliënten/gebruikers: neem contact met ons op, ervaar hoe zo’n proces werkt en wat het aan waarde toevoegt. Je ontdekt nieuwe dimensies en perspectieven.
Mail riemie@enerrgy.nl