Alles wat je nodig hebt is er al: de waarde van praktijkkennis
Door Riemie van Dijk
‘Wat van ver komt is lekker’, zegt het spreekwoord. Iets wat van buiten de organisatie komt, is bijzonder en zal (denkt men) ook beter zijn. Externe deskundigen, kennisinstituten, hogescholen en Universiteiten buitelen over elkaar heen om hun kennis uit te storten over het werkveld. Van wat er al is: praktijkkennis van uitvoerende professionals wordt (te) weinig gebruik gemaakt en dat is in mijn ogen een gemiste kans. Ik start graag vanuit verhalen van medewerkers die ‘dichtbij de klant staan’. Door hun praktijkkennis te verbinden met wetenschappelijke kennis, kom je tot nieuwe inzichten.
Zo maken verhalen van onafhankelijke cliëntondersteuners klip en klaar duidelijk wat het belang en het effect is van onafhankelijke cliëntondersteuning.
In 2015 werden verantwoordelijkheden overgeheveld van het Rijk naar de gemeenten. Achter deze decentralisaties (WMO, Participatiewet en Jeugdwet) zat een mooie bedoeling. Zorg en ondersteuning zou letterlijk en figuurlijk dichterbij burgers komen. Het wettelijke recht op gratis onafhankelijke cliëntondersteuning zou zorgen, dat burgers daadwerkelijk de hulp en steun zouden krijgen die nodig is om mee te doen aan de samenleving en kwaliteit van leven te ervaren. Het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport subsidieert daarom allerlei lokale proeftuinen waarin kennis ontwikkeld wordt om ‘de bedoeling’ van onafhankelijke cliëntondersteuning zo goed mogelijk tot zijn recht te laten komen.
Duiken in de praktijk
Al een jaar lang trek ik samen op met Clionn, een organisatie voor onafhankelijke cliëntondersteuning. Voor de maandelijkse nieuwsbrief voor doorverwijzers verzamel ik verhalen over wat de OCO’s van deze organisatie in hun praktijk tegen komen. De nieuwsbrieven bevatten verhalen over mantelzorgers, ouders van kinderen met een beperking, mensen met dementie, ouderen, mensen met een psychische of (licht) verstandelijke beperking, mensen die in armoede leven. Stuk voor stuk aangrijpende verhalen, soms zelfs schrijnende verhalen over hoe kwetsbare groepen de weg kwijt raken in het zorglandschap met een oerwoud aan wetten en regels. Het belang van onafhankelijke cliëntondersteuning is dus in één oogopslag duidelijk.
Duiden van de praktijk
Het online landelijke congres '5 jaar cliëntondersteuning, leren en innoveren' was aanleiding voor deze organisatie om stil te staan bij de dagelijkse praktijk: wat is eigenlijk het effect van onze dienstverlening? Door uitspraken uit de verhalen van cliëntondersteuners te verbinden met wetenschappelijke kennis (positieve gezondheid) kwam ik tot de volgende inzichten. Cliënten:
hebben meer inzicht en overzicht;
kunnen beter omgaan met stress en emotie;
hebben meer vertrouwen in de toekomst, zien weer perspectief;
· ervaren meer/weer ruimte voor betekenisvolle relaties en rollen;
· kunnen meer/weer genieten van het leven;
· kunnen beter omgaan met de veranderde situatie.
Deze inzichten zorgen voor herkenning en trots bij de OCO’s: “Ja, dat is wat er gebeurt”! En de overall conclusie dat onafhankelijke cliëntondersteuning de veerkracht van cliënten versterkt, kan Clionn gebruiken om de organisatie stevig(er) te profileren en positioneren.
Wil je leren en innoveren? Zoek het dan dichtbij en start vanuit praktijkkennis: alles wat je nodig hebt is er al!
Nieuwsgierig naar verhalen in de nieuwsbrieven? Zie Www.clionn.nl
Nieuwsgierig hoe jij meer gebruik kunt maken van praktijkkennis? Zie Www.enerrgy.nl of mail riemie@enerrgy.nl