Nieuwe ronde, nieuwe kansen

Een nieuw jaar betekent: nieuwe ronde, nieuwe kansen voor gemeenten om ‘opgavegericht’ aan de slag te gaan in het Sociaal Domein. Om -onder het motto ‘alleen ga je sneller, samen kom je verder’-sámen met inwoners, sociale ondernemers en professionals het verschil te maken voor mensen die dat nodig hebben. Zo kunnen gemeenten gedetineerden een tweede kans geven, hen uit de gevangenis houden en geld besparen door slim gebruik te maken van ervaringsdeskundigheid en kennis overwat werkt, die aanwezig is binnen de Nieuwe Bezems Community, de beweging die kansen ziet om het anders te doen in het Sociaal Domein.

Door een tijdelijke klus bij een gemeente maakte ik kennis met de wethouder, die onder andere Jeugd in zijn portefeuille had. Best bijzonder vertelde hij me. Vaak krijgen VVD wethouders ‘hardere’ zaken zoals financiën of ruimtelijke ordening in de portefeuille. “Wat heeft jou dan bewogen om voor deze portefeuille te gaan”, was mijn nieuwsgierige reactie. Wat bleek? De wethouder was opgeleid als advocaat. Vanuit die functie kwam hij regelmatig in contact met jeugdige gedetineerden. Hij werd getriggerd door een gedetineerde die herhalend de gevangenis had verlaten om na verloop van tijd weer terug te keren. Reden om de gedetineerde te vragen wat deze voor ogen had met zijn toekomst en hoe vaak zij elkaar nog zouden moeten ontmoeten. De gedetineerde was zo geraakt door deze vraag, dat hij brak. Voor de advocaat was dit voorval reden de ommezwaai naar de politiek te maken. Daar wilde hij het verschil maken. Wat zou er gebeurd zijn als deze gedreven wethouder gesproken zou hebben met een aantal mensen uit de Community van de Nieuwe Bezems? Als hij zich had kunnen laten voeden door hun perspectief op de oorzaak en de aanpak van dit vraagstuk?

Wat is nodig?
Ervaringsdeskundige Piet Broenland had dan verteld dat de politiek een te grote nadruk legt op zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid. De politiek vergeet echter, dat er mensen zijn die daar ondersteuning bij nodig hebben. Er wordt te weinig gekeken naar de mens achter het gedrag en de diagnose. Vaak spelen er trauma’s, maar daar is geen aandacht voor. Dit is iets dat Rivelino Rigters zal onderschrijven. Door een jeugd van gemis en meedragen van trauma belandde hij op zijn 13de in de jeugdgevangenis, waarna het van kwaad tot erger ging. Oud gevangenisdirecteur Frans Douw en ervaringsdeskundige Toon Walravens hadden gemeld dat mensen stap voor stap de aansluiting met de samenleving verliezen door een dynamiek van stigma en zelfstigma. Sociaal ondernemer Caroline Struik herkent dit. Dagelijks ontmoet zij ex-gedetineerden die zeggen: Ik hoor er niet bij.

Wat werkt?
Je moet gedetineerden het juiste gereedschap geven om iets van hun leven te kunnen maken, is de overtuiging van Caroline. Verander je gedachten, verander je toekomst, is de essentie van het door haar ontwikkelde programma. Binnen de jeugd is muziek, vooral rap, iets dat heel herkenbaar is. Daarom gebruikt Rivelino rap om gedetineerden hun pijn en trauma te laten uiten en los te komen uit hun situatie. Frans en Toon zoeken de oplossing in verbinding. Zij brengen mensen met elkaar in contact door middel van radioprogramma’s, een documentaire, artikelen of boeken. Piet deelt zijn kennis met wethouders, burgemeesters en gemeenten, zodat het een plek krijgt in beleid. Die kennis deelt hij ook met professionals, zodat zij mensen met hun kwetsbaarheden beter kunnen ondersteunen naar meer zelfstandigheid.

Big Why
Terug naar de wethouder uit het begin van dit verhaal. Wat hem en de hierboven genoemde Nieuwe Bezems verbindt is zijn ‘Big Why’, zijn persoonlijk reden om zich te verbinden aan preventie van jeugdcriminaliteit. Een ingrijpende gebeurtenis in iemands persoonlijke of professionele leven is vaak aanleiding om anders te kijken, te denken en te doen. Transformatie van het Sociaal Domein begint bij persoonlijke transformatie. Echte verandering start vanuit jezelf. Reden voor iedereen die het Sociaal Domein een warm hart toedraagt om daar eens bij stil te staan en over in gesprek te gaan.Nieuwsgierig geworden?

In het boek Gezond Verstand in het Sociale Domein, lees je de verhalen van Rivelino Rigters, Frans Douw en Toon Walravens. Dit boek kun je bestellen via deze link.